Reboulo(-di-gròssi-grano)
Galium megalospermum
Rubiaceae
Nom en français : Gaillet à grosses graines.
Descripcioun :Aquesto reboulo renadivo trachis dins lis esboudèu, li tepiero roucaiouso e li gaudre d'auto mountagno dessubre 2000 m. Se recounèis majamen à si fru que retoumbon emé de gròssi grano e à si flour d'un blanc un pau jaunas. Èi poussible de s'engana emé dos meno, Galium anisophyllon, mai grand qu'a de flour blanco coume lou la e subretout emé Galium speudohelveticum que li fru retoumbon pas.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 2 à 10 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galium
Famiho : Rubiaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 2000 à 3200 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Esboudèu
- Gaudre
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco
Ref. sc. : Galium megalospermum All., 1785
(= Galium helveticum Weigel )
Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753